Oogziekte: de meest voorkomende oogziekten, symptomen en ervaringen
Wat zijn oogziekten? Welke oogziekten komen veel voor? Wat zijn hun symptomen en welke hulp of hulpmiddelen zijn er voor mensen die hiermee te maken hebben? Deze vragen worden allemaal beantwoord in dit artikel. Ook gaan we in gesprek met ervaringsdeskundigen die vertellen hoe zij met hun oogziekte en hun visuele beperking omgaan.
Het Bartiméus Fonds helpt mensen die slechtziend of blind zijn, vaak als gevolg van een oogziekte, zodat zij volop kunnen meedoen in de samenleving. Wil jij ook een steentje bijdragen? Doneer of kijk hoe je op een andere manier kunt helpen.
Help ook mee en doneer »Wat is een oogziekte?
Een oogziekte is een aandoening die de gezondheid van je ogen aantast en je zicht kan beïnvloeden. Soms is er alleen sprake van milde irritatie, maar het kan ook gaan om ernstige problemen die kunnen leiden tot het verlies van gezichtsvermogen. Oogziekten kunnen veroorzaakt worden door verschillende factoren. Ze kunnen aangeboren zijn of in de familie zitten. Maar ook ouderdom, infecties, trauma of onderliggende gezondheidsproblemen zoals diabetes een oogziekte veroorzaken. In dit artikel gaan we in op de ernstige oogziekten die tot een visuele beperking zoals slechtziendheid of blindheid kunnen leiden.
Welke oogziekten zijn er?
Er zijn veel verschillende oogziekten, elk met hun eigen oorzaken en specifieke symptomen. We lopen hieronder enkele veel voorkomende en enkele zeldzamere oogziekten en oogaandoeningen langs:
-
Staar (cataract)
Troebelheid van de ooglens die wazig zicht veroorzaakt. Staar ontstaat vaak door veroudering, maar operatief te behandelen is.
-
Glaucoom
Een aandoening waarbij verhoogde oogdruk de oogzenuw beschadigt en onbehandeld tot blindheid kan leiden.
-
Maculadegeneratie
Degeneratie (achteruitgang) van het centrale deel van het netvlies. Deze oogziekte komt meestal voor bij ouderen en vermindert het centrale zicht.
-
Diabetische retinopathie
Beschadiging van de netvliesbloedvaten door diabetes. Dit kan resulteren in gezichtsverlies.
-
Netvliesloslating
Het loskomen van het netvlies van de onderliggende weefsels. Dit moet snel behandeld worden om blindheid te voorkomen.
-
Nystagmus
Onwillekeurige, snelle oogbewegingen die kunnen leiden tot verminderd zicht en evenwichtsproblemen.
-
Retinitis pigmentosa
Een erfelijke aandoening waarbij netvliescellen afsterven. Retinitis pigmentosa (RP) resulteert in geleidelijk gezichtsverlies en uiteindelijk blindheid.
-
Oogzenuwontsteking
Ontsteking van de oogzenuw, vaak gepaard met pijn en plotseling gezichtsverlies. Deze oogziekte kan gerelateerd zijn aan multiple sclerose.
-
CVI (cerebraal visuele stoornis)
Een aandoening waarbij de hersenen visuele informatie slecht verwerken, ondanks gezonde ogen en oogzenuw.
-
Nachtblindheid
Moeite met zien bij weinig licht, vaak veroorzaakt door retinitis pigmentosa of een vitamine A-tekort.
-
Albinisme
Albinisme is een erfelijke aandoening die leidt tot een gebrek aan pigment in de huid, haren en ogen, wat vaak resulteert in verminderd zicht en overgevoeligheid voor licht.
-
Bijziendheid/myopie
Een veelvoorkomende oogafwijking waarbij verre objecten onscherp worden waargenomen doordat het licht voor het netvlies wordt gefocust.
-
Congenitale stationaire nachtblindheid (CSNB)
Een erfelijke aandoening waarbij het zicht bij weinig licht verminderd is, vanaf de geboorte en zonder progressie gedurende het leven.
-
Kegeldystrofie of kegelstaafdystrofie
Een groep erfelijke netvliesaandoeningen waarbij de kegelcellen, verantwoordelijk voor het kleurenzicht en scherp zicht, geleidelijk achteruitgaan.
-
Ziekte van Leber
De Ziekte van Leber is een erfelijke oogaandoening die voornamelijk leidt tot een plotseling verlies van het centrale gezichtsvermogen, vaak veroorzaakt door genetische mutaties. De Ziekte van Leber is een verzamelnaam voor twee oogaandoeningen. Naast Leber Opticus Atrofie (LOA/LHON) is er de oogziekte amaurosis congenita van Leber (LCA).
-
Ziekte van Stargardt
Een erfelijke vorm van maculadegeneratie die bij kinderen en jonge volwassenen begint en leidt tot geleidelijk verlies van het centrale zicht.
-
Choroideremie
Een zeldzame, erfelijke aandoening die leidt tot progressief verlies van gezichtsvermogen door degeneratie van het vaatvlies, netvlies en pigmentepitheel in het oog. Mensen met deze oogziekte worden uiteindelijk blind.
Erfelijke oogziekten
Erfelijke oogziekten zijn aandoeningen van de ogen die door genetische afwijkingen worden veroorzaakt. Vaak worden deze oogziekten van generatie op generatie doorgegeven. Enkele voorbeelden hiervan zijn retinitis pigmentosa, choroideremie, albinisme, congenitale stationaire nachtblindheid (CSNB), de ziekte van Stargardt, microphtalmie, opticusatrofie, retinoblastoom en kegeldystrofie of kegelstaafdystrofie.
Niet-erfelijke oogziekten
Het tegenovergestelde van erfelijke oogziekten zijn de niet-erfelijke oogziekten. Dit zijn oogziekten die niet door genetische afwijkingen worden veroorzaakt en dus niet van generatie op generatie worden doorgegeven. Voorbeelden van niet-erfelijke oogziekten zijn staar, glaucoom, maculadegeneratie, netvliesloslating en onderliggende gezondheidsproblemen zoals diabetes wat kan leiden tot diabetische retinopathie. Daarnaast kunnen ongelukken, valpartijen, infecties of Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) ook leiden tot oogproblemen.
Oogziekten bij ouderen
Sommige oogziekten zijn leeftijdsgebonden en komen voornamelijk of vaker voor bij ouderen. Staar, ook bekend als cataract, is een oogziekte die vaak en vooral voorkomt bij ouderen. Ook de erfelijke oogaandoening maculadegeneratie komt vaker voor bij ouderen. Hetzelfde geldt voor het Charles Bonnet Syndroom, Fuchs dystrofie, glaucoom, oogmelanoom, oogtrombose, presbyopie en ptosis. Bekijk het uitgebreide overzicht van oogziekten bij ouderen en de bijbehorende symptomen.
We lichten 10 veelvoorkomende oogziekten uitgebreid toe:
-
Staar (cataract)
Staar, ook wel cataract genoemd, is troebelheid van de ooglens die leidt tot wazig zien. Vaak is staar leeftijdsgebonden en het kan operatief behandeld worden.
Symptomen van staar
Staar kenmerkt zich door symptomen zoals wazig of troebel zicht, verminderde nachtzicht en het zien van verblinding en halo’s rondom lichtbronnen. Mensen met staar kunnen ook dubbelzien in één oog ervaren en merken dat kleuren vervagen of een gele tint krijgen. Vaak is er een frequente behoefte om de sterkte van brillen of contactlenzen aan te passen. Deze symptomen treden meestal geleidelijk op en verergeren in de loop van de tijd, wat uiteindelijk kan leiden tot aanzienlijke zichtproblemen. Cataract behoort tot een van de voorkomende oogziekten bij ouderen, al komt het niet enkel bij ouderen voor. Het is belangrijk om bij symptomen een oogarts te raadplegen voor een diagnose en mogelijke behandeling.
Ervaringen met de oogziekte staar
Malou Thijssen kreeg jeugdreuma toen ze 1,5 jaar oud was. Dat leidde onder andere tot een ernstige oogontsteking, waardoor ze op jonge leeftijd staar kreeg. Ook Annemiek van Munster is slechtziend door staar, alleen bij Annemiek gaat het om aangeboren staar.
-
Glaucoom
Glaucoom zorgt voor een verhoogde druk in het oog die de oogzenuw kan beschadigen en tot blindheid kan leiden. Vroege opsporing is cruciaal omdat men dan de schade kan beperken.
Symptomen van glaucoom
Glaucoom is een progressieve oogziekte die vaak zonder duidelijke symptomen begint, maar kan leiden tot ernstige gevolgen zoals permanent verlies van gezichtsvermogen. De meest voorkomende symptomen zijn een geleidelijke vernauwing van het gezichtsveld, wat uiteindelijk kan leiden tot tunnelzicht. In acute gevallen kunnen symptomen plotseling optreden, zoals ernstige oogpijn, hoofdpijn, misselijkheid, braken, wazig zicht en het zien van halo’s rondom lichtbronnen. Vroegtijdige opsporing is cruciaal, omdat schade aan de oogzenuw onomkeerbaar is. Regelmatige oogcontroles zijn essentieel om glaucoom in een vroeg stadium te detecteren en te behandelen, vaak met oogdruppels, medicatie of chirurgie om de oogdruk te verlagen.
Ervaringen met de oogziekte glaucoom
Fred Hissink verloor in twee weken tijd – totaal onverwachts – ruim tachtig procent van zijn gezichtsvermogen. Hij moest vechten om, ondanks zijn visuele beperking, aan het werk te kunnen blijven. ‘Wij vinden dat uw visuele beperking werken niet of nauwelijks mogelijk zal maken. Uw beperking is ook een beperking voor werkgevers. Die zitten niet te wachten op struikelblokken en drempels…’, kreeg hij te horen. Hij vertelt in zijn blog over de diagnose, hoe hij toch weer aan de slag ging en hoe slimme techniek een groot verschil maakt in zijn dagelijks leven.
Ook zijn vrouw Atie schreef een gastblog waarin ze vertelt hoe ze als partner omgaat met de visuele beperking van haar echtgenoot.Lees meer over glaucoom.
Spel: ervaar zelf het leven met glaucoom
Zelf een indruk krijgen van hoe het is om te leven met de oogziekte glaucoom? Het Bartiméus Fonds ontwikkelde – in samenwerking met experts van Bartiméus – de website Bestellen in 60 Tellen.
Bij het spel ‘Bestellen in 60 tellen’ ervaren mensen die geen visuele beperking hebben hoe het is om online te bestellen als je slechtziend bent. Elke persoon met kokervisus of glaucoom ervaart zijn of haar visuele beperking anders, maar de beperking is zo zorgvuldig mogelijk vormgegeven om ervoor te zorgen dat de realiteit recht wordt gedaan.
Speel nu zelf Bestellen in 60 tellen. -
Maculadegeneratie
Maculadegeneratie is een aandoening van het netvlies die het centrale zicht aantast. Deze oogziekte komt vaak voor bij ouderen. Er zijn droge en natte vormen, waarbij de natte vorm sneller tot ernstig gezichtsverlies kan leiden. Maculadegeneratie is de meest voorkomende erfelijke oogziekte in Nederland.
Symptomen van maculadegeneratie
Maculadegeneratie veroorzaakt vervormd zicht, waarbij rechte lijnen golvend kunnen lijken. En het leidt tot verlies van centraal zicht, wat resulteert in een donkere of lege vlek in het midden van het gezichtsveld. Daarnaast kunnen kleuren minder helder lijken en kan het moeilijker worden om gezichten te herkennen en te lezen. De symptomen van deze oogziekte kunnen geleidelijk verergeren naarmate de ziekte voortduurt.
Ervaringen met de oogziekte maculadegeneratie
Tjarda Struik was programma-coördinator Onderwijs & Werk bij het Bartiméus Fonds en werd eind 2023 burgmeester van Leiderdorp. Als blindfluencer post ze al sinds 2021 video’s op social media over haar oogaandoening. In haar filmpjes laat Tjarda zien hoe ze omgaat met haar visuele beperking. Ze heeft de progressieve oogziekte maculadegeneratie. Tjarda: ‘Geleidelijk aan nam mijn zicht af, tot uiteindelijk maar 5% zicht overbleef.’
-
Diabetische retinopathie
Diabetische retinopathie is een oogziekte die het gevolg is van diabetes, waarbij schade aan de bloedvaten van het netvlies optreedt. Diabetische retinopathie kan leiden tot gezichtsverlies.
Symptomen van diabetische retinopathie
De symptomen van diabetische retinopathie ontwikkelen zich vaak geleidelijk en kunnen wazig of fluctuerend zicht, donkere vlekken of lege gebieden in het gezichtsveld, moeite met het zien van kleuren, en uiteindelijk verlies van het zicht omvatten. In de vroege stadia zijn er meestal geen symptomen. Daarom zijn regelmatige oogonderzoeken erg belangrijk voor mensen met diabetes. Naarmate de oogziekte verergert, kunnen symptomen zoals het zien van zwevende objecten of lichtflitsen in de ogen ook optreden. Vroegtijdige detectie en behandeling zijn cruciaal om ernstige complicaties zoals blindheid te voorkomen.
-
Netvliesloslating
Netvliesloslating, ook wel ablatio retinae genoemd, is een ernstige oogaandoening waarbij het de netvlieslaag komt los van de onderliggende weefsels. Netvliesloslating kan leiden tot blindheid als het niet snel behandeld wordt. Symptomen van netvliesloslating zijn plotselinge lichtflitsen of het zien van zwevende vlekken.
Symptomen van netvliesloslating
Symptomen kunnen plotseling optreden en omvatten het zien van lichtflitsen, een toename van zwevende deeltjes of ‘floaters’ in het gezichtsveld, en een schaduw of gordijn dat over een deel van het gezichtsveld valt. Pijn treedt meestal niet op bij netvliesloslating, maar het is een medisch noodgeval dat onmiddellijke aandacht vereist om permanente schade en verlies van gezichtsvermogen te voorkomen. In sommige gevallen kan er ook sprake zijn van wazig of vervormd zicht voordat het netvlies volledig loslaat.
-
Nystagmus
Nystagmus is een oogaandoening die wordt gekenmerkt onvrijwillige, onwillekeurige, ritmische bewegingen van de ogen die meestal snel en herhaald zijn. Nystagmus is vaak aangeboren of kan worden veroorzaakt door neurologische problemen. Kan leiden tot verminderd zicht en evenwichtsproblemen.
Symptomen van nystagmus
De symptomen van nystagmus omvatten vaak ongecontroleerde bewegingen van de ogen die van links naar rechts, van boven naar beneden, of in een cirkelvormige beweging kunnen plaatsvinden. Dit kan leiden tot problemen met balans en coördinatie, wazig zien, en duizeligheid, waardoor het moeilijk wordt om je te concentreren op objecten. Mensen met nystagmus kunnen ook hun hoofd in een bepaalde positie houden om hun gezichtsvermogen te stabiliseren, wat soms helpt bij het verminderen van de bewegingen. De aandoening kan aangeboren zijn of het gevolg zijn van een neurologische aandoening, oogziekte, of verwonding.
Ervaringen met nystagmus
Ayşegül Karaca is ambassadeur van het Bartiméus Fonds en actief als actrice, theatermaker en zangeres. Ze speelde één van de hoofdrollen in de bioscoopfilm Het Geheim van Sophia, was te zien in tv-series als B.A.B.S. en Flikken Maastricht en ze stond op de planken met haar solo-theatervoorstellingen. In 2023 speelde Ayşegül een van de discipelen in The Passion. ‘Tot mijn dertigste jaar heb ik geleefd alsof ik alles gewoon zag. Ook mijn familie had niet in de gaten hoeveel pijn en verdriet het me deed om te kunnen overleven’, vertelt Ayşegül. ‘Ik ging gewoon naar school, bleef niet zitten, haalde mijn diploma’s, had bijbaantjes en ging op reis. Maar ik moest me in allerlei bochten wringen om mee te doen in de maatschappij.’ Daarna ging het roer om. Lees in het verhaal van Ayşegül hoe ze haar visuele beperking omarmde en daar uiteindelijk veel sterker uitkwam.
-
Retinitis pigmentosa
Retinitis pigmentosa (RP) is een erfelijke oogziekte waarbij de lichtgevoelige cellen in het netvlies langzaam afsterven. Dit leidt tot geleidelijk verlies van het gezichtsvermogen en uiteindelijk blindheid.
Symptomen van retinitis pigmentosa
De symptomen van retinitis pigmentosa beginnen vaak met nachtblindheid, waarbij patiënten moeite hebben met zien in situaties met weinig licht. Naarmate de ziekte vordert, ontstaat er een vernauwing van het gezichtsveld, vaak aangeduid als kokerzicht, waarbij het perifere zicht steeds slechter wordt. Patiënten kunnen ook last krijgen van verminderd contrastzicht en problemen met het onderscheiden van kleuren. Na verloop van tijd kan retinitis pigmentosa leiden tot ernstig verlies van het centrale zicht en uiteindelijk blindheid. De snelheid en ernst van het gezichtsverlies kunnen sterk variëren bij verschillende mensen, afhankelijk van de specifieke genetische mutatie die de aandoening veroorzaakt.
Ervaringen met de oogziekte retinitis pigmentosa
Leen Harrewijn heeft een progressieve vorm van retinitis pigmentosa die zorgt voor kokerzien en nachtblindheid. In de wintermaanden is hij noodgedwongen meer thuis. ‘Die donkere avonden voelen als een gevangenis.’
Ook Paralympisch tandemwielrenner Vincent ter Schure heeft deze oogziekte. In zijn pubertijd laten de eerste symptomen zich zien, maar het duurt dan nog jaren voor een diagnose volgt. Vincent is één van de ambassadeurs van het Bartiméus Fonds en praat uitgebreid over zijn oogziekte, sportcarrière en zijn plannen voor ná zijn wielrenloopbaan. Lees het verhaal van Vincent.
Lieneke Hogervorst is moeder van Fiene (12), Iefke (10) en Lenne (7). Alle drie de meiden hebben retinitis pigmentosa en verliezen langzaam hun zicht. Lieneke: ‘We weten dat hun zicht eindig is, maar we laten RP niet onze levens bepalen. Mede dankzij Bartiméus krijgen onze dochters wat ze nodig hebben.’ Lees het verhaal van Lieneke en haar dochters.
-
Oogzenuwontsteking
Een oogzenuwontsteking, ook wel optische neuritis genoemd, is een aandoening waarbij de oogzenuw ontstoken raakt. Dit kan pijn en plotseling verlies van het gezichtsvermogen veroorzaken, vaak aan één oog.
Symptomen van een oogzenuwontsteking
Patiënten met een oogzenuwontsteking ervaren vaak plotselinge verslechtering van het gezichtsvermogen in één oog, wat zich kan uiten als wazig zicht of zelfs tijdelijke blindheid. Dit kan gepaard gaan met pijn achter of rondom het oog, vooral bij oogbewegingen. Andere symptomen zijn veranderingen in kleurwaarneming, waarbij kleuren minder levendig lijken, en een verminderd contrastzicht. In sommige gevallen kan er ook sprake zijn van een soort ‘blinde vlek’ in het gezichtsveld. Hoewel de meeste mensen herstellen van oogzenuwontsteking, kan het soms een eerste aanwijzing zijn voor multiple sclerose (MS) of andere neurologische aandoeningen.
Ervaringen met een oogzenuwontsteking
Maaike Bennink kreeg op haar 28e, midden in haar studententijd, een oogzenuwontsteking. Dat betekende het einde van haar droom om verpleegkundige te worden. Toch begon ze met slechts 2% zicht haar topsportcarrière als skiester. Lees het verhaal van Maaike.
-
CVI (cerebraal visuele stoornis)
CVI staat voor cerebraal visuele stoornis en is een aandoening waarbij de hersenen visuele informatie niet goed verwerken, ondanks gezonde ogen en een intacte oogzenuw. Dit kan leiden tot variërende problemen met het zien, zoals wazig zicht of problemen met visuele perceptie.
Symptomen van CVI
Cerebrale visusstoornis (CVI) heeft een breed scala aan symptomen, zoals problemen met het herkennen van gezichten en objecten, moeite met het onderscheiden van vormen of patronen, en uitdagingen bij het inschatten van afstanden. Mensen met CVI kunnen ook problemen ondervinden bij het navigeren in drukke omgevingen, omdat ze moeite hebben om visuele prikkels efficiënt te filteren. Daarnaast kunnen ze visuele overbelasting ervaren in situaties met veel visuele en auditieve prikkels. Bij kinderen met CVI kan dit zich ook uiten in ontwikkelingsvertragingen, zoals problemen met het leren lezen of het begrijpen van ruimtelijke concepten. De symptomen en de ernst van de oogziekte kunnen sterk variëren, afhankelijk van de mate en locatie van hersenschade. Daardoor is CVI vaak moeilijk te diagnosticeren zonder een grondige evaluatie door specialisten.
Ervaringen met de oogziekte CVI (cerebraal visuele stoornis)
Toen Lola nog maar een paar weken oud was, kreeg ze een hersenbeschadiging door een hoge koorts. Hierdoor ontwikkelde ze CVI (cerebrale visusstoornis), een visuele aandoening die veroorzaakt wordt door problemen in de hersenen. Helaas duurde het vier jaar voordat de juiste diagnose werd gesteld. In de tussentijd maakten haar ouders zich veel zorgen en wisten ze niet goed hoe ze hun dochter het beste konden ondersteunen. Lees het verhaal van Lola.
-
Ziekte van Leber: LOA/LHON en LCA
De ziekte van Leber is een verzamelnaam voor twee oogaandoeningen. Beide oogziekten zijn zeldzaam, hebben een genetische oorzaak, zijn erfelijk en leiden tot een plotseling verlies van het centrale gezichtsvermogen. Maar verder verschillen beide oogziekten sterk van elkaar:
- Leber Opticus Atrofie (LOA) of Leber Hereditaire Optische Neuropathie (LHON), waarbij de oogzenuw geleidelijk degeneratie vertoont, resulteert in ernstige visusproblemen.
- Amaurosis congenita van Leber (LCA) is een groep van aangeboren erfelijke netvliesaandoeningen die bij de geboorte of in de eerste levensjaren leiden tot ernstige slechtziendheid of blindheid. LCA wordt veroorzaakt door mutaties in genen die essentieel zijn voor de functie van het netvlies.
Symptomen van Leber Opticus Atrofie (LOA/LHON)
Leber Opticus Atrofie is een zeldzame, mitochondriale aandoening die zich meestal manifesteert in de jonge volwassenheid, met een plotseling begin van visusverlies dat vaak begint in één oog en vervolgens snel het andere oog aantast. De aandoening resulteert in een significante afname van het centrale gezichtsvermogen, wat het moeilijk maakt om details te zien, te lezen of gezichten te herkennen, terwijl het perifere zicht meestal intact blijft. LHON is meestal het gevolg van puntmutaties in het mitochondriale DNA en wordt vaker aangetroffen bij mannen dan bij vrouwen.Symptomen van Amaurosis Congenita van Leber (LCA)
Amaurosis Congenita van Leber is een genetische netvliesaandoening die vanaf de geboorte aanwezig is en leidt tot ernstige slechtziendheid of blindheid. LCA wordt veroorzaakt door mutaties in verschillende genen die betrokken zijn bij de ontwikkeling en functie van de fotoreceptoren in het netvlies, waardoor de visuele prikkelverwerking verstoord raakt. Naast visusverlies kunnen symptomen van LCA ook nystagmus (onwillekeurige oogbewegingen), een verminderde pupilreactie en soms oogafwijkingen zoals cataract of een abnormale pupil omvatten.
Verschillen tussen LOA/LHON en LCA
-
- Leber Opticus Atrofie (LOA/LHON): Begint meestal in de late tienerjaren tot jonge volwassenheid, met verlies van centraal zicht als gevolg van optische zenuwdegeneratie. Het perifere zicht blijft vaak behouden.
- Amaurosis Congenita van Leber (LCA): Vanaf de geboorte aanwezig, met totale of bijna totale blindheid en vaak geassocieerd met andere visuele en soms neurologische symptomen. LCA is direct gerelateerd aan genetische mutaties die de ontwikkeling van het netvlies beïnvloeden.
Ervaringen met de Ziekte van Leber, de oogziekte LCA
Evi is blind geboren door LCA, een ongeneeslijke en erfelijke oogziekte. Haar moeder Miranda: ‘Als baby reageerde Evi niet op licht. …Drie weken later kreeg Evi in het Diagnostisch Centrum van Bartiméus haar diagnose. Eerst hoop je nog dat het meevalt, maar die hoop vervloog toen we te horen kregen dat ze nooit zou kunnen zien.’ Lees het verhaal van Evi.
Ook Maja is blind geboren. Daarom ontdekt ze de wereld op een heel andere manier dan ziende kinderen. Ouders Björn en Emily van Loon: ‘Voelen is heel belangrijk. Zo heeft het een half jaar geduurd voordat ze vrij durfde te spelen in het speeltuintje om de hoek.’ Lees het verhaal van Maja en bekijk de actie die voor Maja is opgezet.
Lees meer over de Ziekte van Leber.
In het artikel hierboven heb je veel verschillende ervaringsverhalen kunnen lezen. Help jij mee om Lola, Maja, Evi of één van de vele andere kinderen of volwassenen met een visuele beperking een beter toekomst te geven? Doneer en maak een groot verschil.
Nachtblindheid
Een ander veelvoorkomend oogprobleem is nachtblindheid. Bij nachtblindheid heb je moeite met zien in situaties met weinig licht. Dit wordt veroorzaakt door aandoeningen zoals retinitis pigmentosa of een tekort aan vitamine A. Het maakt het moeilijk om zich aan te passen aan duisternis, wat gevaarlijk kan zijn bij het rijden of bewegen in het donker.
Lees meer over nachtblindheid.
Hulpmiddelen voor mensen met een oogziekte
Voor mensen met een oogziekte en/of een visuele beperking zijn er verschillende hulpmiddelen beschikbaar die helpen bij het dagelijks functioneren en verbeteren van de zelfstandigheid. Enkele voorbeelden:
Blindegeleidestok
Een blindegeleidestok is een veelgebruikt hulpmiddel waarmee mensen met een visuele beperking hun omgeving kunnen af tasten en obstakels kunnen detecteren.
Leestekens en vergrootglazen
Vergrootglazen en elektronische lezers kunnen helpen bij het lezen van teksten en het bekijken van details. Er zijn ook digitale vergrootglazen die tekst kunnen vergroten en contrasten kunnen aanpassen.
Spraaksoftware
Software die tekst op een computer of smartphone omzet in spraak, zodat gebruikers zonder visuele input informatie kunnen ontvangen.
Braille hulpmiddelen
Braille-leesregels, braille-toetsenborden en andere braille-gerelateerde hulpmiddelen stellen mensen in staat om te lezen en te schrijven in braille.
Navigatiehulpmiddelen
Apparaten en apps die helpen bij het navigeren door de omgeving, zoals GPS-systemen speciaal ontworpen voor mensen met een visuele beperking. Een goed voorbeeld hiervan is de indoor navigatie-app.
Hulpmiddelen voor dagelijks leven
Speciale keukengerei, klokken, een nachtzichtbril en andere huishoudelijke artikelen die zijn aangepast voor mensen met een visuele beperking om hen te helpen bij dagelijkse taken.
Audiodescriptie bij films, tv en YouTube-filmpjes
Bij audiodescriptie vertelt een stem wat er in een film, tv-programma of YouTube-filmpje gebeurt.
Smartphones en tablets
Veel smartphones en tablets hebben ingebouwde toegankelijkheidsfuncties zoals schermlezen en vergroting die handig zijn voor mensen met een visuele beperking.
Slimme rollator
Het innovatieteam van Bartiméus ontwikkelde met steun van het Bartiméus Fonds een slimme rollator waarmee ook ouderen met een visuele beperking mobiel kunnen blijven. Ze ontwikkelden een soort kastje met vier camera’s dat je op elke rollator kunt bevestigen.
Lees meer over hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden. Het Bartiméus Fonds steunt de ontwikkeling van diverse hulpmiddelen en biedt ook advies en ondersteuning bij het kiezen en gebruiken van deze hulpmiddelen.
Hoe helpt het Bartiméus Fonds mensen met een oogziekte?
Het Bartiméus Fonds zet zich in voor mensen met een visuele beperking zodat ook mensen die blind of slechtziend zijn voluit kunnen meedoen in de samenleving. Dat doen we door middel van diverse projecten en initiatieven. We ondersteunen wetenschappelijk onderzoek naar oogziekten en visuele beperkingen, ontwikkelen innovatieve hulpmiddelen en richten ons op het bevorderen van inclusie, zodat mensen met een visuele beperking volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij. Dit doen we door samen te werken met verschillende partners en het bieden van informatie, advies, en praktische ondersteuning.
Hoe kun jij helpen?
Er zijn verschillende manieren waarop jij kunt helpen. Doneer via een eenmalige gift of wordt vaste donateur. Ook het laten opnemen van het Bartiméus Fonds in een testament of een fonds op naam zijn mogelijkheden om een steentje bij te dragen.
Ook andere vormen van hulp zijn welkom. Doneer je tijd en start een online collecte, bedenk een sponsoractie of word vrijwilliger bij Bartiméus.
Een verschil maken met je organisatie? Help mee met je kerk, school of zet het bedrijfs- of vermogensfonds in om een mensen met een visuele beperking te steunen. Elke bijdrage, groot of klein, helpt het Bartiméus Fonds om ons werk voort te zetten en de levens van mensen met een visuele beperking te verbeteren.