Hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden
Hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden helpen mensen om zo zelfstandig mogelijk te leven. Als je niet kunt zien, is veel in het leven immers niet zo vanzelfsprekend. Maar er is veel meer mogelijk dan je denkt. Met hulpmiddelen zoals een blindegeleidestok, leesloep of leesliniaal kunnen slechtzienden zich vaak goed redden. Ook de technologie biedt mogelijkheden. Smartphones, tablets en computers werken met spraak, waardoor blinden en slechtzienden berichten en informatie kunnen laten voorlezen. Er zijn zelfs speciale horloges die via trilling of geluid de tijd aangeven. Lang leve de technologische ontwikkelingen! We zetten de hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden hieronder op een rij én vertellen je hoe Bartiméus juist nog een stapje verder gaat.
Innovatieve hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden
Mensen met een visuele beperking willen zo zelfstandig mogelijk meedoen in onze samenleving. Innovatieve hulpmiddelen kunnen hierin veel betekenen. Dankzij die goede hulpmiddelen kunnen slechtziende en blinde mensen bijna net zoveel als anderen die wel goed kunnen zien. Verder doen ze veel dingen op een andere manier: ze lezen een boek bijvoorbeeld met hun vinger in braille. Veelgebruikte hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden op een rij:
Taststok of blindegeleidestok
De blindegeleidestok of taststok is een speciale witte stok, waarmee je voor je uit kunt zwaaien en op de grond kunt tikken. Zo kun je hindernissen ontdekken, zoals paaltjes, drempels, reclameborden en fietsen. Met de stok kun je ook een geleidelijn voelen. Dat is een speciale ribbellijn die je kunt volgen om bijvoorbeeld de bushalte te vinden. De klank van het tikken zegt ook iets. In een smal straatje klinkt het getik van de stok bijvoorbeeld heel anders dan op een brede weg.
Boeken in braille
Deze boeken hebben geen tekst en plaatjes, maar brailleschrift.
Audiodescriptie bij films, tv en YouTube-filmpjes
Bij audiodescriptie vertelt een stem wat er in een film, tv-programma of YouTube-filmpje gebeurt.
Speciale computerprogramma’s
Met speciale computerprogramma’s kan de tekst vergroot op het scherm worden getoond. Ook is het mogelijk om de tekst door de computer te laten voorlezen.
Brailleleesregel
Met behulp van een brailleleesregel, een soort kastje dat onder het toetsenbord ligt, kan de tekst op het beeldscherm worden omgezet in braille. De tekst staat dus in braille op de brailleleesregel.
Beeldschermvergroter
Een beeldschermvergroter wordt voor het beeldscherm van de tv of computer gezet en vergroot alles uit.
Daisy-speler
Hiermee kun je een gesproken boek op een cd luisteren.
Loep
Handloepen, loepbrillen, beeldschermloepen en telescoopbrillen hebben allemaal een vergrotende werking. Loepen zijn een belangrijk hulpmiddel in heel veel onderdelen van het leven van iemand die slechtziend of blind is. Niet alleen bij het lezen van een boek (indien mogelijk), brief of brochure. Maar bijvoorbeeld ook bij het lezen van een recept of de bereidingswijze achterop een verpakking.
In onze rubriek ‘Koken met…’ vertellen mensen met een visuele beperking hoe ze dit doen. Lees bijvoorbeeld het interview met Malou Thijssen over haar kookrituelen.
Leesliniaal
Leeslinialen voor slechtzienden vergroten woorden en zinnen slechts in één richting. Letters worden daardoor langer, terwijl de breedte van de letters hetzelfde blijft.
Bartiméus gaat een stapje verder met technologie
Bij Bartiméus gaat een speciaal team nog een stapje verder met hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden. Zij passen bestaande technologie toe of passen deze aan tot nieuwe oplossingen. Of het team bedenkt zelf innovaties. Hieronder een greep uit nieuwe slimme technologie die door of in samenwerking met Bartiméus is ontwikkeld en mensen met een visuele beperking helpen om 100% mee te kunnen doen in de samenleving.
Deurbel met gezichtsherkenning
Zo werkt Bartiméus aan een deurbel met gezichtsherkenning. Via een trilsignaal weet je of er wel of geen bekende voor de deur staat.
Navigatie app voor blinden en slechtzienden
En er wordt gewerkt aan apps die via spraak en beacons helpen om je weg te vinden op straat en in gebouwen. Een goed voorbeeld hiervan is de indoor navigatie-app die momenteel wordt ontwikkeld. Een hulpmiddel waarmee blinden en slechtzienden zelfstandig hun weg kunnen vinden in openbare gebouwen.
Nachtzicht bril voor mensen met nachtblindheid
Mensen die nachtblind zijn, kunnen niet zien in het donker. Zodra het gaat schemeren, wordt hun zicht steeds minder. Ze zien nog wel lichtpunten zoals koplampen van een auto of van een lantaarnpaal. Verder is alles donker. Nachtblindheid komt voor bij mensen met een visuele beperking, maar ook mensen die overdag goed zien kunnen nachtblind zijn. Op initiatief van Karst Hoogsteen (project manager bij het innovatieteam van Bartiméus) wordt er nu een nieuwe nachtzichtbril ontwikkeld.
Karst: ‘In de bril zit een camera die de omgeving waarneemt. De beelden worden naar een kleine computer gestuurd. Deze bewerkt de beelden door onder meer het licht en de kleuren te versterken. De bewerkte beelden worden daarna op een beeldscherm vlak voor de ogen van de gebruiker getoond. En voilà! Ineens gaat er een wereld open: bomen, gras, de stoep, gebouwen worden zichtbaar en je kunt zelfstandig van A naar B.’ Lees hier meer over de nachtzichtbril.
Bewegingsspel voor kinderen met een visuele beperking
Met de steun van het Bartiméus Fonds hebben Bartiméus en spelontwikkelaar Picoo een bestaand bewegingsspel geschikt gemaakt voor kinderen die slechtziend of blind zijn. Bewegingsspellen zijn voor kinderen met een visuele beperking vaak een uitdaging. Picoo is een spel waarbij kinderen rennen, stilstaan en op elkaar reageren. Het combineert de slimme technologie van gamen met ‘ouderwets’ buitenspelen. Kinderen spelen Picoo met een console in de hand. Deze console geeft het kind signalen met geluid, licht en trillingen. Een sensor in de console meet verder de afstanden tot andere Picoo’s in het spel. Zo weten kinderen met een visuele beperking waar de andere kinderen zich bevinden en kunnen ze lekker samen spelen! Het spel won hiermee een IPON-Award. Lees hier meer over het Picoo bewegingsspel.
Slimme Rollator voor ouderen met een visuele beperking
Een van de hulpmiddelen die ouderen gebruiken om mobiel te blijven, is een rollator. Maar als je weinig of niets ziet, is een normale rollator niet handig. Je kunt deze namelijk niet tegelijkertijd met een taststok of blindegeleidestok gebruiken. Daarom ontwikkelde het innovatieteam van Bartiméus, met steun van het Bartiméus Fonds, een Slimme Rollator waarmee ook ouderen met een visuele beperking mobiel kunnen blijven. Ze ontwikkelden een soort kastje met vier camera’s dat je op elke rollator kunt bevestigen.
Het werkt als volgt: sensoren in de module detecteren of er obstakels zijn. Via de handvatten van de rollator wordt met trilsignalen doorgegeven of het obstakel zich links, rechts of recht voor je bevindt. De gebruiker kan de sensoren zo instellen dat er rekening wordt gehouden met zijn of haar loopsnelheid. Ook kunnen de sensoren diepte zien, zoals een trapgat, en de gebruiker dan waarschuwen. Lees hier meer over de slimme rollator of bekijk het filmpje hieronder.
Ontwikkelingen van nieuwe hulpmiddelen
Bij de ontwikkeling van nieuwe hulpmiddelen en technologie word altijd met blinden en slechtzienden zelf samengewerkt. Zij vertellen wat ze nodig hebben en testen de ideeën, zodat we toewerken naar een effectief hulpmiddel waar mensen echt baat bij hebben.
Robotjes bij oogonderzoek
En het Bartiméus team wil nog veel meer bereiken. Zoals robotjes die het oogonderzoek bij kinderen leuker en vooral ook beter maken. Tests waarmee je thuis je gezichtsvermogen kunt meten, zodat je niet steeds naar het ziekenhuis hoeft. En Google Home helpt om grip op je dag te krijgen. Ook dat wil Bartiméus specifiek doorontwikkelen voor mensen met een visuele beperking.
Wil jij ook bijdragen aan effectieve hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden?
Doneer aan het Bartiméus Fonds en help ervoor te zorgen dat mensen met een visuele beperking volop kunnen meedoen in de samenleving.