Joeke van der Mei verlaat het Bartiméus Fonds
11 oktober 2024
Hoe maak je een theatervoorstelling écht toegankelijk? Een voorstelling die mensen met een beperking zonder extra hulp kunnen volgen? Voor iemand die slechtziend of blind is betekent dit bijvoorbeeld dat je een voorstelling kunt volgen zonder dat je daar audiodescriptie bij nodig hebt. Een groep van acteurs, regisseurs en productiemedewerkers ging hiervoor op ontdekkingsreis tijdens het Creative Access Lab, mede mogelijk gemaakt door het Bartiméus Fonds. En onze ambassadeur Marjolein was erbij.
Proeftuin
Het lab was een proeftuin waarbij theatermakers van alles uitprobeerden. Wat kan er, wat werkt en wat werkt helemaal niet? Een voorbeeld: kun je door het toevoegen van een bepaald geluid paniek verbeelden? Zodat blinde en slechtziende toeschouwers dit als vanzelf begrijpen, zonder dat een blindentolk dit vertelt. Het vinden van zo’n geluid is een kwestie van veel uitproberen. Uiteindelijk werd het juiste geluid in het lab ontdekt: als je een stuk van een dunne plastic buis hard rondzwiept, ontstaat er een hoog piepend geluid. Een onaangenaam geluid dat een gevoel van paniek oproept.
Betrek mensen met een beperking
Met toegankelijk theater wordt ook bedoeld theater gemaakt door mensen met een beperking. Betrek ze erbij, bijvoorbeeld door ze dingen te laten testen. En maak ook gebruik van acteurs die bijvoorbeeld in een rolstoel zitten, doof of blind zijn. Niet omdat je een blind personage in je voorstelling nodig hebt, maar omdat het gewoon een goede acteur is (die ook blind is). Neem verder in de dialogen alvast een beschrijving mee, bijvoorbeeld: ‘wat heb jij een mooie rode jurk aan!’. Op deze manier is er geen audiodescriptie nodig.
‘Ik mag alles uitproberen!’
In het Creative Access Lab werd van alles geprobeerd, getest en er werd gewerkt aan een nieuwe, compleet toegankelijke voorstelling. Onze ambassadeur Marjolein van den Broek is blind en deed mee in de proeftuin. Als lid van het expertteam hielp ze regisseurs en theatermakers bij het maken van de nieuwe voorstelling. ‘Superleuk! Ze mogen alles aan mij vragen en ik mag alles uitproberen en ervaren.’ Zo gaf Marjolein ook haar goedkeuring aan het ‘paniek’-geluid. ‘Doordat ik blind ben, is mijn gehoor beter getraind. Dus ik ben daardoor wel een goede proefpersoon om hierin mee te luisteren.’
Meekijken met Marjolein in het Creative Access Lab? Bekijk de video.
Kennis doorgeven
Het project Creative Access Lab vond plaats van 15 mei t/m 5 juni. Het is opgezet door New Pack, een stichting die organisaties op allerlei manieren bijstaat om inclusiever te worden, in samenwerking met Toneelschuur Producties.
Tijdens het Creative Access Lab waren er presentaties, lezingen en voorstellingen voor iedereen die in het onderwerp toegankelijk theater is geïnteresseerd. Op deze manier werd de opgedane kennis direct gedeeld.
Foto en video zijn van NH Nieuws.
