Diabetische retinopathie
Wat is diabetische retinopathie?
Wat houdt diabetische retinopathie in? Wanneer je de oogziekte diabetische retinopathie hebt, heb je een beschadigd netvlies. De beschadiging komt door suikerziekte, oftewel diabetes. Suikerziekte, de naam zegt het eigenlijk al, betekent dat je te veel suiker in je bloed hebt. Suiker wordt ook wel met een mooi woord glucose genoemd. De glucose is het ingrediënt dat zorgt voor de schade. Bloedvaten in het lichaam hebben het zwaar te verduren, maar ook de bloedvaten in het netvlies van je oog.
Mensen die diabetes hebben kunnen een van de twee vormen hebben; diabetes type 1 en diabetes type 2. Diabetische retinopathie maakt hier geen onderscheid in. Zowel personen met diabetes type 1 als type 2 kunnen de oogziekte diabetische retinopathie krijgen. Het kan jaren duren voordat iemand met diabetes last krijgt van het zicht. Een diagnose van diabetische retinopathie is dat na twintig jaar leven met diabetes bij ongeveer 35 procent van de personen de bloedvaatjes in het netvlies beschadigd raken.
Help ook mee en doneer »Verschillende soorten diabetische retinopathie
Diabetische retinopathie is een oogziekte die onder te verdelen is in drie verschillende soorten.
Niet-proliferatieve diabetische retinopathie
In het beginstadium van diabetes is er nog nauwelijks schade te ontdekken in de bloedvaten van het netvlies. Wat er wel gebeurt is dat de bloedvaten een beetje uitrekken en vocht en vet kunnen gaan lekken. Dit is nog maar een klein percentage. De lekkende vloeistoffen kunnen voor een deel op het netvlies terechtkomen zonder dat er problemen ontstaan. Worden de lekken groter, dan ontstaan er klachten. Dan spreekt men van niet-proliferatieve diabetische retinopathie.
Proliferatieve diabetische retinopathie
Bij de proliferatieve diabetische retinopathie worden de bloedvaten in het netvlies nauwer. Hierdoor krijgt het oog te weinig zuurstof. Het oog is een zelfhelend waarnemingsorgaan en probeert dit probleem zelf op te lossen. Dat doet het oog door nieuwe bloedvaten te maken. Nadeel: ze zijn zwak en springen snel. Hierdoor komt er vocht, bloed en vet in het oog. Dit noemen we proliferatieve diabetische retinopathie.
Diabetische maculapathie
De derde soort van diabetische retinopathie is diabetische maculapathie. Bij de bovenste twee soorten lekt het vocht op het netvlies. Bij diabetische maculapathie lekt het vocht en vet en zwelt de macula op. Wat is de macula? De macula is een klein plekje in het midden van je netvlies. De macula zorgt ervoor dat je scherp kan zien. Krijg je diabetische maculapathie, dan verslechtert het zicht in het midden van je oog. Eromheen kan je nog wel scherp zien. Diabetische maculapathie kan ook ontstaan bij de oogaandoening maculadegeneratie.
Symptomen diabetische retinopathie
Diabetische retinopathie is in eerste instantie niet meteen op te merken. Hier kunnen jaren overheen gaan. Diabetische retinopathie kent verschillende soorten symptomen. Ze zijn afhankelijk van welke klachten je hebt, maar ook van hoe erg de schade al is. Wat ook meetelt, is waar de schade zich in het netvlies bevindt. Heb je last van je netvlies en een van onderstaande symptomen? Dan is het belangrijk om langs de huisarts te gaan en je te laten controleren.
Meestal ontstaat diabetische retinopathie in allebei de ogen. Eerst ontstaat het in het ene oog, waarna het vrij snel volgt in het andere oog. In sommige gevallen ontstaat het in beide ogen tegelijk. Het is heel belangrijk om goed bewust te zijn van de symptomen. Als je een van de symptomen herkent, dan moet je je snel laten behandelen. Doe je dit niet, dan resulteert het uiteindelijk in blindheid. Dit zijn de symptomen van diabetische retinopathie:
- Nachtblindheid
- Dubbelzien
- Wazig zien
- Vervormde beelden
- Bewegende slierten of vlekken
- Minder scherp zien
- Kleuren minder helder zien
Oorzaak diabetische retinopathie
De oorzaak van de oogziekte diabetische retinopathie is diabetes. De meeste mensen die diabetes hebben, krijgen op een zeker moment ook te maken met diabetische retinopathie. Er zit geen verschil tussen diabetes type 1 en type 2. Vaak komt de oogaandoening diabetische retinopathie pas jaren later aan het licht. Hoe langer je diabetes hebt, hoe groter de kans is dat er diabetische retinopathie ontstaat. Ook kan de combinatie van slechte voeding, weinig beweging, en medicijnen die niet op jouw situatie zijn aangepast, een oorzaak van diabetische retinopathie zijn.
Onderzoek diabetische retinopathie
Wanneer je suikerziekte, oftewel diabetes hebt, is het belangrijk om ook elk half jaar of jaarlijks je ogen te laten checken bij de dokter. Hoe eerder een oogaandoening wordt ontdekt, hoe groter de kans is dat deze verholpen of zelfs voorkomen kan worden. Blijvende schade aan de ogen kan worden beperkt en blindheid kan voorkomen worden. Bij het onderzoek wordt gekeken naar het netvlies. Je krijgt wat druppeltjes in je oog die ervoor zorgen dat de pupil verwijdt. Ook kan er een bepaalde vloeistof op het netvlies worden gespoten, en dan een foto worden gemaakt. Op de foto kan het volgende worden gezien: lekkende bloedvaatjes en minder goede bloedvoorziening.
Behandeling diabetische retinopathie
Diabetische retinopathie is goed te behandelen. Hierdoor kan de schade worden beperkt, of helemaal weggenomen worden. Voor dat laatste is het wel van groot belang dat de oogziekte diabetische retinopathie in een vroeg stadium ontdekt wordt. Dan is er meer kans op het voorkomen van schade aan het netvlies. Als je weet dat je diabetes type 1 of type 2 hebt, dan is het aan te raden om je halfjaarlijks te laten controleren bij een oogdokter.
In de meeste gevallen is er geen acute behandeling nodig. Er moet alleen snel en adequaat gehandeld worden als je al een lange tijd met veel symptomen loopt en de arts ziet dat de schade toeneemt. Lang verhaal kort: heb je diabetes? Laat je regelmatig checken! Wanneer een behandeling wel nodig is, zijn er een aantal mogelijkheden die worden toegepast bij diabetische retinopathie. We leggen ze hieronder voor je uit.
Injecties bij diabetische retinopathie
Als je diabetische retinopathie hebt, dan kan het zijn dat er vocht onder je netvlies terechtkomt. Dit moet worden behandeld en dat gebeurt door middel van injecties. De injectievloeistof bestaat uit een medicijn. De toename van nieuwe bloedvaatjes wordt afgeremd en lekkage van de bloedvaatjes wordt tegengehouden. Dat is wat het medicijn doet. Het is gebruikelijk dat je meerdere injecties nodig hebt. Tussen de eerste injectie en de tweede injectie zitten een paar weken. Afhankelijk van het resultaat na de tweede injectie wordt bepaald of meerdere injecties nodig zijn. Wordt er na het inspuiten van de injecties geen verbetering geconstateerd, dan wordt er een ander medicijn gebruikt. Werkt dat ook niet? Dan worden corticosteroïden gebruikt. Dat zijn ontstekingsremmers.
Laserbehandeling bij diabetische retinopathie
Bij diabetische retinopathie worden de bloedvaten van het netvlies beschadigd. Wanneer dit het geval is, is een laserbehandeling een mogelijke oplossing. De bloedvaatjes met schade kunnen gaan lekken. De laserstralen zorgen ervoor dat het lekken stopt. De bloedvaten worden geremd en gedicht. Wel goed om te weten is dat een laserbehandeling diabetische retinopathie niet kan genezen. Het kan de beschadiging alleen afremmen. De kwaliteit van het netvlies neemt af, maar de achteruitgang van het gezichtsvermogen wordt geremd. Na verloop van tijd moet je dus vaker een laserbehandeling ondergaan. Een laserbehandeling is ook een goede behandeling bij staar.
Glasvochtoperatie bij diabetische retinopathie
Een glasvochtoperatie wordt ook wel een vitrectomie genoemd. Deze behandelvorm is mogelijk bij de niet-proliferatieve diabetische retinopathie. Bij deze vorm van diabetische retinopathie lekt er vocht, vet en bloed vanuit de bloedvaatjes naar het netvlies. Een deel van de vloeistof hoopt zich op, maar er komt ook een deel in het glasvocht terecht. Wat is glasvocht? Glasvocht zit tussen het netvlies en je ooglens in en zorgt dat je ogen de mooie ronde vorm behouden. Glasvocht moet helder zijn, want dan valt het licht er makkelijk doorheen. Door de lekkende bloedvaatjes vertroebelt het glasvocht en wordt het zicht wazig.
Een glasvochtoperatie kan dit oplossen. De oogarts verwijdert het vertroebelde glasvocht door drie kleine gaatjes te maken. Terwijl het glasvocht verdwijnt, vult de oogarts het oog met een nieuwe vloeistof. Dit kan gas of fysiologisch zout zijn. Dankzij de glasvochtoperatie komt het glasvocht niet meer terug en de nieuwe toegevoegde vloeistof lost vanzelf op. In het geval van het gas verdwijnt het vanzelf. De glasvochtoperatie kan gecombineerd worden met de laserbehandeling. Dan worden de lekkende bloedvaten meteen gedicht.
Welke hulpmiddelen zijn er voor mensen met diabetische retinopathie?
Wanneer het zicht afneemt als gevolg van de oogaandoening diabetische retinopathie, dan zijn er hulpmiddelen die mensen kunnen gebruiken. Hulpmiddelen zijn van groot belang om mensen met een visuele beperking te ondersteunen in onze samenleving. Dit bevordert de zelfstandigheid en laat ze zo goed mogelijk mee komen met de rest van de maatschappij. 100% leven is de missie van het Bartiméus Fonds en daar dragen de hulpmiddelen absoluut aan bij. Hieronder lees je een greep uit de vele hulpmiddelen die er zijn voor mensen met een oogaandoening zoals diabetische retinopathie.
Blindegeleidestok
Is de diabetische retinopathie te laat ontdekt of niet meer te verhelpen? Dan is blindheid het gevolg. Voor mensen die blind zijn is een blindegeleidestok een groot goed. De blindegeleidestok wordt ook wel de taststok genoemd. De naam zegt het eigenlijk al: de taststok wordt gebruikt om te voelen of er een obstakel op je pad ligt. Door zwaaiende bewegingen van links naar rechts voor je uit, kan je detecteren of er hobbels zijn. Een verkeerd geparkeerde fiets of een grote vuilniszak, die kunnen dankzij de blindegeleidestok worden vermeden.
Brailleschrift
Wanneer je last hebt van diabetische retinopathie kan het zijn dat je zicht achteruitgaat. Dan is het steeds lastiger om (kleine) teksten te lezen. Dankzij het brailleschrift is dit wel mogelijk. Het brailleschrift bestaat uit uitstekende bolletjes op het papier. Ieder groepje bolletjes staat voor een letter. Door met je vinger op de bolletjes te glijden, kan je lezen wat er staat. Sinds 2023 kun je ook chocoladeletters met brailleschrift vinden.
Slimme Rollator
Ook voor ouderen met diabetische retinopathie zijn er hulpmiddelen beschikbaar, zoals de Slimme Rollator. Dankzij de Slimme Rollator kan je toch de deur uit zonder de taststok. Op een gewone rollator wordt namelijk een klein kastje bevestigd. Dit kleine kastje noemen we de Slimme Rollator. Het detecteert de omgeving op obstakels en geeft alle informatie door aan de gebruiker van de rollator. Ligt er een hobbel op links? Dan ontvang je een trilsignaal in het linker handvat. Idem dito met rechts. Ook scant de Slimme Rollator dieptes en geeft het een signaal af als het een gevaarlijke situatie is.
Hoe helpt het Bartiméus Fonds mensen met een oogziekte zoals diabetische retinopathie?
Het Bartiméus Fonds doet er alles aan om mensen met een visuele beperking te ondersteunen. Ons motto luidt ‘Het gaat niet om hoeveel procent je ziet, maar om hoeveel procent je leeft.’ Het Bartiméus Fonds gelooft in 100% leven voor iedereen, dus ook voor mensen met slechtziendheid of blindheid. Het Bartiméus Fonds ondersteunt en financiert en focust zich op drie overkoepelende thema’s: onderwijs en werk, vrije tijd en mobiliteit.
Indoor Navigatie-app
Zo ondersteunt en financiert het Bartiméus Fonds innovatieve projecten zoals de Indoor Navigatie-app. Dit is een app waarbij mensen met onder anderen diabetische retinopathie zich zelfstandig en veilig in openbare ruimtes kunnen begeven. Het gebouw waar je op dat moment bent, bijvoorbeeld het ziekenhuis, wordt 3D in kaart gebracht. Niet alleen ruimtes en afdelingen worden in kaart gebracht, maar ook de trappen en liften. De app vertelt je precies waar jij bent en waar je naar toe moet. Dankzij trillingen en geluid wijst de app je de weg en kom je precies op de juiste locatie terecht.
Het project VIP-IT
Het VIP-IT project zorgt ervoor dat mensen met een visuele beperking zich kunnen laten omscholen en de garantie op een baan kunnen krijgen in de ICT. VIP staat in dit geval voor Visually Impaired Person, oftewel een persoon met een visuele beperking. Dit project is een initiatief van het Bartiméus Fonds samen met de Hogeschool van Amsterdam en Inclusive. Binnen het project VIP-IT wordt samengewerkt met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Wie is het Bartiméus Fonds en wat doen ze voor mensen met diabetische retinopathie?
Het Bartiméus Fonds is een non-profitorganisatie die zich inzet en hard maakt voor mensen met een visuele beperking. Iedereen verdient het om voluit te leven, alleen is dat in onze snelle wereld niet altijd mogelijk voor iedereen. Zeker met de toenemende digitalisering wordt het voor mensen met blindheid en slechtziendheid moeilijker. Het Bartiméus Fonds ondersteunt innovatieve projecten en wetenschappelijk onderzoek. Ook financiert het Bartiméus Fonds deze projecten. Het Bartiméus Fonds is afhankelijk van giften en donaties, want we krijgen geen subsidies van de overheid. Daarom is jouw steun zo belangrijk. We hebben al zo veel mooie dingen neer kunnen zetten dankzij alle steun van vrijgevige medemensen, maar er is ook nog zo veel moois om naar toe te werken.
Het Bartiméus Fonds heeft een actiesite ontworpen: Bestellen in 60 tellen. Voor mensen zonder een visuele beperking is ‘even snel iets online bestellen’ een makkie, voor de meeste althans. Maar wat als je diabetische retinopathie hebt? Of een andere oogaandoening waarbij je bijna niks meer kunt zien? Ervaar het zelf maar eens en probeer binnen 60 seconden de juiste producten in je winkelmandje te krijgen. En? Hoe is het bij jou gegaan?
Doneren aan het Bartiméus Fonds
Wil je graag doneren aan het Bartiméus Fonds? Dat kan op veel verschillende manieren. Bekijk onze website en kies de manier die jou het meeste aanspreekt en het beste bij je past. Heb je er nog vragen over? Neem een kijkje bij de veelgestelde vragen of neem contact op met onze medewerkers. We helpen je graag!