Braille

Zoals je misschien weet, bestaat er een speciaal alfabet voor kinderen die blind zijn: het brailleschrift. Een bladzijde in brailletekst bestaat uit een blaadje met bobbeltjes die in groepjes uit het papier omhoog komen. Een groepje is eigenlijk een blokje; een blokje van zes puntjes is de basis van braille. Als je verschillende combinaties van puntjes uit een blokje dik maakt – zodat ze boven de bladzijde uitsteken – kunnen blinde kinderen met hun vingers voelen om welke letter uit het alfabet het gaat. Zo kunnen zij lezen met hun handen.

Maar hoe komt het brailleschrift eigenlijk aan zijn naam?

Louis Braille
De naam braille komt van de uitvinder van het schrift: Louis Braille. Deze Fransman werd in 1809 geboren in een dorpje vlakbij Parijs. Door een ongeluk in de werkplaats van zijn vader werd Louis aan één oog blind. Hij was toen pas vier jaar. Toen later ook het gezonde oog van Louis ziek werd, betekende dit dat hij voortaan blind door het leven moest.

Papier met gaatjes
Toen Louis zes jaar was, ging hij naar een blindenschool in Parijs. Daar leerde hij lezen door met zijn handen aan letters van hout en stof te voelen. De boeken waren ontzettend dik en zwaar. Louis vond dat het allemaal wel wat lichter moest kunnen. Toen hij een jaar of vijftien was, hoorde hij over een legerofficier die zijn soldaten opdrachten gaf via een bobbeltjes-code. In dik papier prikte de officier gaatjes, waardoor aan de achterkant bobbeltjes ontstonden. Als de soldaten in het donker een boodschap ontvingen wisten ze: één bobbel is vooruit, twee betekent: je moet terug. Louis Braille wist in één klap dat dit de oplossing was. Zo kwam hij op het idee om een heel alfabet in bobbeltjescode op te stellen. Hij noemde deze code ‘braille’.

Groot succes
In 1828 deed Louis examen en werd onderwijzer aan de Parijse blindenschool. Hij leerde zijn leerlingen lezen met de stoffen letters – omdat de directeur van de school dat zo wilde – maar ook via het alfabet van puntjes en bobbeltjes. In 1837 verscheen het eerste leesboek in braille: ‘De geschiedenis van het Franse volk’. Het braillesysteem werd een groot succes.

Muziekschrift in braille
Louis had het succesvolle braillesysteem bedacht, maar was nog niet tevreden. Blinde mensen konden nu lezen en schrijven, maar ze konden geen muziek maken. Louis werkte net zo lang door tot hij ook een muziekschrift in braillepuntjes had ontwikkeld. Nu konden blinde mensen zelfstandig lezen en muziek maken.

Meer onderwerpen

Slechtziend of blind?
Hoe werken je ogen?
School
Hulpmiddelen
Weetjes en proefjes